گوهر تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی (دامله تراش) شغلی در حوزه صنایع دستی طلا و جواهرسازی می باشد و شامل شایستگی های بکارگیری مبانی کاربردی گوهرشناسی درگوهرتراشی (Fundamental of Gemology in Lapidary) ،طراحی تراش (Cut Design) ، ارزیابی،) پاکسازی، جور کردن کلوخه (Rough sorting) ، برش کاری (Cutting) ، قواره کردن و داینگ (Dopping) )مشته گذاری پیش شکل دهی (Preforming) ، تراش، ) پرداخت (Polishing) گوهرها،تراش،ویژه سنگ های با )دیده خاص، گوی تراشی (Sphere Cutting) ،محورتراشی)خراطی(و سوراخ کاری (Drilling) ، تراش گوهرهای مرکب و بهسازی شده (Treated and composite Gemcutting) ، ارزیابی کی یت تراش (Cut Appraising) ، ترمیم و تراش مجدد (Cut Repair and recutting) ، تراش گوهر متناسب با نوع مخراجی (Gemcutting according to the setting) است . این شغل با مشاغل گوهر شناسی،طراحی و مدلسازی زیورآلات، طلا و جواهر سازی و مخراجکاری در ارتباط می باشد.
دانش:
– مفاهیم کانی سنگ بلور و غیر بلور
– مفاهیم سینگل پلی و ماکرو کریستال
– رفتارهای جهت مند بلورها
– چند رنگی (Pleochroism)
-سختی
-شفافیت و عوامل موثر بر آن
مهارت:
– تشخیص ویژگی های مرتبط با گوهر تراشی
سختی چند رنگی و شفافیت استفاده از جدول موهس
– دانش:
مفاهیم طراحی و مبانی آن
– اصول طراحی اشکال اولیه
– اشکال رایج گوهر های دامله و تناسبات و ابعاد استاندارد آنها
– اشکال فانتزی
– اصول تقسیم بهینه کلوخها
-کاربرد شابلون
مهارت:
– طراحی چند نمونه شکل اولیه
-طراحی چند نمونه گوهر به صورت دامله با توجه به ابعاد و تناسبات آنها
دانش:
-انواع کلوخه(Rough)
– مولفه های موثر بر کیفیت کلوخه
– مفهوم جور کردن کلوخه بر مبنای مولفه های کیفی
– روش حذف اولیه بخش های زائد
برشکاری:
– تجهیزات برش
– تیغه ها و ملحقات دستگاه های برش
-ترسیم خطوط برش
– تکمیل فرایند پاکسازی به منظور کوتاه کردن مرحله تراش
-ورقه کردن کلوخه
دانش:
– اصول قواره کردن کلوخه جهت نصب روی داپ
– اصول حب کردن کلوخه به منظور سری تراشی
– انواع داپ و تکنیک‌های نصب سنگ بر داپ
-اصول جدا کردن داپ
پیش شکل‌دهی
دانش:
– ابزارهای تراش
– ساینده ها و مش بندی های آنها
– انواع دیسک و چرخ تراش
– پیش شکل‌دهی
– دامله سازی و اصلاح دامله
دانش:
– مفهوم جلا در سنگهای قیمتی
– پیش صیقل دهنده(pre-polishing) و صیقل نهایی
– روش ها ابزارها و مواد مصرفی در پولیش کاری
– اصول صیقل دادن دستی
-اصول صیقل دادن با موتور پرداخت
– فرآیند غلتاندن (Tumbling)و کاربرد آن در صیقل دهی انبوه و تراش بی شکل
تراش ویژه سنگ با پدیده خاص
دانش:
پدیده شاتویانسی و تراشه گوهرهای چشم گربه وستاره ای
– پدیده ایریدینس و تراش اپال- لابرادورایت و سنگ ماه
– روش تراش عقیق خزه ای و شجر
دانش:
– انواع گوهرهای مصنوعی
– بهسازی گوهر ها پیش و پس از تراش
– گوهر های مرکب
ارزیابی کیفیت تراش:
– عیوب رایج در دامله تراشی
– عیوب تراش سنگهای دارای پدیده خاص
– اصول اندازه گیری ابعاد سنگ و ابزارهای آن
– بررسی تناسبات تراش
-اصول ارزیابی کیفیت پولیش
دانش:
– آسیب دیدگی سنگ های رایج قیمتی
مهارت:
– ترمیم سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی
– اصلاح آسیب دیدگی و صیقل مجدد
– تراش مجدد گوهرها
تراش گوهر متناسب با نوع مخراجی
دانش:
– انواع روشهای مخراج کاری
– تراش متناسب با روش مخراج کاری
– روش تراش سنگ برای پایه آماده
– آماده کردن وسایل و ابزار تراش سنگ متناسب با تراش سنگ پایه آماده خطاطی
